Verhaal van de Dag: Donutdag: een dag met een gaatje

Foto: Wikipedia

De Rubriek ‘Verhaal van de Dag’ neemt je vandaag ruim 100 jaar mee terug in de tijd, naar het jaar 1917, toen het Amerikaanse Leger des Heils besloot om vrouwelijke vrijwilligers naar het front in Frank te sturen om donuts te bakken voor de Amerikaanse soldaten.

(tekst: Wim Meijer)

Vandaag, 7 juni 2019, viert Amerika voor de 82e keer Nationale Donutdag. Ieder jaar staat de eerste vrijdag van juni in het teken van het kleddervette en mierszoete broodje met het gat in het midden.

(foto: Pixabay)

Reden voor dit feest: niet primair het bevorderen van deze ongezonde eetgewoonte, maar om geld in te zamelen voor het Leger des Heils, dat al in 1917 met ‘Doughnuts Dollies’ aan het front verscheen om de Amerikaanse soldaten een klein beetje thuisgevoel te geven.

Twintig miljard
Het is waarschijnlijk de meest gegeten zoete lekkernij in de Verenigde Staten. Jaarlijks worden er in Amerika bijna 20 miljard donuts geproduceerd die allemaal hun weg vinden naar de liefhebbers van deze vriendelijk ogende caloriebommen. Twintig miljard, dat komt neer op 63 donuts per Amerikaan per jaar. Donuts in alle mogelijke varianten, gevuld en ongevuld, bestrooid met suiker, hagelslag of andere ‘dips’, en gedrenkt in glazuren in de meest giftige kleurtjes. Alleen bij de gedachte springt al bijna het glazuur van je tanden.

(foto: Pixabay)

Doughnut Dollies
Hoe ongezond dit alles misschien ook mag klinken, de geschiedenis heeft gewezen dat donuts een zeer positieve uitwerking hebben op het moreel van Amerikaanse soldaten ‘in den vreemde’. Dat hadden de Heilsoldaten gedurende de Eerste Wereldoorlog al snel door. In 1917 stuurde het Leger des Heils een groep vrouwelijke vrijwilligers naar Frankrijk, waar de Amerikaanse troepen vochten. De vrouwen werden al snel omgedoopt in ‘Doughnut Dollies’, omdat hun taak primair bestond uit het uitdelen van koffie en donuts, met als doel om de soldaten een soort van thuisgevoel’ te geven.National Donut Day
Hoewel het na deze legendarische actie twintig jaar stil bleef, kwam er in 1938 toch een vervolg. In dat jaar besloot The Salvation Army (Leger des Heils) om jaarlijks een Nationale Donutdag te organiseren ter ere van de mannen en vrouwen die gedurende de Eerste Wereldoorlog deze gewaardeerde donutactie hadden uitgevoerd. Behalve het eren van deze ´Doughnut Dollies´ had de Nationale Donutdag ook als doel om geld in te zamelen voor het Leger des Heils. En dat bleek een slimme actie, want jaarlijks zorgt deze dag voor een financiële injectie van vele miljoenen dollars. Veel geld voor Het Leger des Heils wordt binnengehaald in samenwerking met Donutshops die voor iedere verkochte donut op die dag een bedrag doneren (soms zelfs het hele aankoopbedrag)

Dunkin´ Donuts
Overigens is het niet alleen maar liefdadigheid op National Donutday. Ook zijn er acties die mede gericht zijn op de promotie van de betreffende donutketen. Leading daarin is ongetwijfeld Dunkin´ Donuts, die zo´n beetje de wereldmarktleider is wat betreft deze ronde lekkernij. Het bedrijf heeft inmiddels ruim 12000 vestigingen, verdeeld over 45 landen, waaronder inmiddels ook (weer) Nederland.

Net als voorgaande jaren verstrekt Dunkin’ Donuts ook vandaag weer gratis donuts bij het gebruik van een drankje. Daarnaast heeft ook Dunkin´ Donuts regelmatig acties met donaties voor goede doelen, waaronder The Salvation Army. Waar komt ´het gat´ vandaan?
In ieder geval is heel Amerika vandaag aan de donut… nog meer dan gemiddeld. Dat betekent dat er meer dan 55 miljoen donuts over de toonbank gaan. Dat is slecht nieuws voor de cardiologen (althans… voor hun patiënten) en goed nieuws voor The Salvation Army, waarvoor de uitvinding van de donut een soort Godsgeschenk is.

En daarmee zijn we dan meteen bij een interessante vraag: Hoe is de donut eigenlijk ontstaan? Welnu, je kunt ´t bijna raden: De donut, een in olie gebakken cake/broodje, is voortgekomen uit onze puur Hollandse oliebol. Aanvankelijk heette het dan ook een oliekoek. Alleen had die oliekoek één irritant nadeel: De koek wilde in het midden nooit goed gaar worden.

Maar in 1847 was daar ene Captain Hanson Crockett Gregory. Toen hij, gedurende een wilde vaart, zijn ‘donut’ aan zijn stuurwiel hing om zijn handen vrij te houden voor het sturen, kwam hij op het idee om in het midden een gat te maken, zodat de hete olie ook het hart van de koek beter kon bereiken en daardoor de oliekoek in zijn geheel gaar zou worden. Het was het gouden idee, dat vanaf dat moment door alle oliekoekenbakkers werd overgenomen.


Donut terug in Nederland

Wat Nederland betreft: Ik geloof dat Donuts Day nog vrij onopgemerkt aan ons voorbij gaat. Hoewel dat niet meer lang zal duren. Want vorig jaar heeft Dunkin Donuts ook Nederland zijn eerste restaurants geopend. Eerder probeerden ze dat al in de jaren 90, maar toen kwam het niet verder dan 5 restaurants, die na korte tijd weer de deuren sloten. Maar dit keer willen ze het grootser aanpakken. Nu, na  2 jaar, staat de teller in Nederland al op 23 restaurants, en daar zal het zeker niet bij blijven. De donut-keten had zich als doel gesteld om binnen vijf jaar nog tussen de 20 en 25 Dunkin´ Donuts Restaurants in ons land te openen. Ze zitten dus ruim op schemaz. Op termijn zien ze zelfs ruimte voor zo’n 160 Donut-restaurants.

Of het werkelijk zover zal komen zal de tijd moeten leren, maar het is duidelijk dat  Dunkin’Donuts niet alleen een gat in de donut ziet, maar ook in de Nederlandse markt.

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen