Uit je hoofd, in je lijf! Vanuit stress snel in een positievere staat

Een nieuwe column van burn-outcounseler Mariëlle Beentjes over de overload aan informatie en prikkels die dagelijks op ons afkomt en over hoe je vanuit stress snel in een positievere staat komt.

Uit je hoofd, in je lijf! Vanuit stress snel in een positievere staat (door: Mariëlle Beentjes)

Dit voelt vaak goed: lekker in je flow verplichtingen afvinken, je afspraken nakomen, je to do-list afwerken en weer aanvullen, en je gezin, je vrienden en je huis ‘afhandelen’. In je bedrijf, of als je bijvoorbeeld een team aanstuurt, staat je hoofd altijd aan. En wanneer je zelf niet non-stop zorgt voor een nieuwe stroom aan bezigheden, is daar altijd weer je scherm (*telefoon, laptop, televisie, smartwatch) binnen handbereik om je te blijven overladen met kennis en keuzes… Deze prikkels vinden we meestal heel normaal. Maar wat vind je lijf daar eigenlijk zelf van?

Iets heel vreemds
Nog geen tienduizend jaar geleden woonde je in een grot. Je was verbonden met de natuur, je at alleen natuurlijk zelfgezocht voedsel, je leefde in een overzichtelijke stam volgens het ritme van de seizoenen en van dag en nacht. Je had geen wifi. Je reisde niet stad en land door. Er waren geen deadlines, geen winkels en geen bergen spullen waarvan je dacht dat je ze móest hebben. Er bestond geen chronische stress. De hoeveelheid informatie die op je afkwam, was afgestemd op je natuurlijke mogelijkheden. Je brein kon doen waarvoor het geprogrammeerd was: zorgen voor de basisbehoeften eten, drinken, veiligheid, ontspanning en voortplanting. Anno 2023 is er iets heel vreemds aan de hand. De omgeving is keihard geëvolueerd naar de moderne tijd van nu, maar jij hebt nog steeds de genen van de oermens. Naar schatting veranderen onze genen slechts een half procent per miljoen jaar, dus reken maar uit… Zoals Richard de Leth van Oersterk zegt: mensen hebben Stone Age-genen in een Science Fiction-omgeving.

Voortdurende stress
En wat gebeurt er dan? Voor je brein vraagt elke prikkel om een vecht-, vlucht- of bevriesreactie, net als in de oertijd, wanneer er direct gevaar kon dreigen en je hier alert op moest reageren. Je kon letterlijk opgevreten worden dus was het logisch dat je adrenaline aanmaakte om snel te kunnen wegrennen. Voor je lijf is de huidige informatieoverload als een doorlopende stresssituatie (waarin het ook dezelfde stresshormonen aanmaakt als vroeger nodig was). Het zou normaal zijn om na een stressmoment, waarin alle zintuigen op scherp staan, weer te ontspannen zodat je lijf kan herstellen. Maar dat gebeurt bij de meeste mensen niet of niet voldoende. Ze schakelen niet op tijd terug. Ze voelen niet meer wat goed voelt en wat juist niet, ze ervaren hun emoties minder bewust, ze leven steeds gejaagder en oppervlakkiger en ze weten niet beter. Ze zijn ‘een hoofd op een stokje’ dat op de automatische piloot moet functioneren. Totdat…

De eerste alarmbellen
Is dit voor jou herkenbaar? Begin jij je er langzaam bewust van te raken dat er iets niet klopt? Het zijn vaak de eerste tekenen van overspannenheid, wanneer je merkt dat je lichaam niet meer doet wat jij zou willen: je kunt je niet goed concentreren, je geheugen werkt minder goed, je bent humeurig en snel van slag, je slaapt slecht terwijl je zó moe bent…

Op tijd gas terugnemen en luisteren naar je lijf is echt noodzakelijk. Dit wil ik opnieuw benadrukken omdat ik dit vaak zie bij mijn cliënten en het zó funest is als je dat niet doet. Veel mensen die ik coach leven net zo lang ‘in hun hoofd’ tot de lichamelijke kwalen het hebben overgenomen van hun wil om door te gaan – en dan is het vaak te laat. Dan kloppen overspannenheid en zelfs een burn-out op je deur.

Werken aan een nieuwe vaardigheid?
Waarschijnlijk zul je deze leegte als weldadig beschouwen. Maar het is ook niet gek als je jezelf nu extra tegenkomt. Alles waar je mee worstelt, je tekortkomingen, je twijfels, je verlangens… als je stil bent komen ze vaak extra om aandacht vragen. Om stress uit de weg te ruimen, zul je je angsten moeten verwerken en je wensen moeten erkennen. En het is niet vreemd om hierbij hulp te vragen. Dit reflecteren is voor veel mensen een nieuwe vaardigheid, eentje die je niet heb geleerd op school of van je ouders of vrienden. Wil je hier begeleiding bij hebben om echt vooruit te komen? Dan is Currentz er voor je.