Iedere twee weken een
column van de buurtsportcoaches van Beverwijk en Heemskerk. Vandaag is het woord aan
Marja Pronk, die dieper ingaat op het fenomeen 'stress', en komt met tips om stress te verminderen.
5 tips voor minder stress! (door: Marja Pronk)
Wat is stress eigenlijk?
Stress is een vorm van emotionele of mentale spanning. Het kan worden veroorzaakt door een hoge ervaren werkdruk, door een langdurig te volle agenda (zowel met werk als privé), door onzekerheid in je leven etc. Wanneer iemand veel stress ervaart worden er in het lichaam stresshormonen aangemaakt (cortisol, adrenaline en noradrenaline). Stress is dus een chemische reactie van het lichaam, die we ervaren als we in contact komen met iets dat spanning veroorzaakt. Ook wanneer we zenuwachtig zijn voor een wedstrijd kan dit leiden tot stress. Die chemische reactie, de aanmaak van die stresshormonen, heeft als doel ons lichaam in staat van paraatheid te brengen. Onze zintuigen worden op scherp gezet: vechten of vluchten, we zijn er klaar voor. Stress is niet alleen maar negatief want om optimaal te kunnen presteren hebben we een bepaalde mate van spanning en dus stress nodig. Normaal gesproken verdwijnt na enige tijd deze spanning weer en keert ons lichaam terug in een toestand van rust.
Wanneer de stress lang duurt….
Wanneer de stress lang duurt ontstaan er zogenaamde stress gerelateerde klachten en stoornissen in het lichaam. De balans tussen draagkracht en draaglast raakt verstoord, je gaat meer piekeren, wordt vergeetachtiger en gaat slechter eten en slapen. Kijken we daarbij naar de werking van ons brein, dan zien we dat de cortisol die we aanmaken er voor zorgt dat de centra waar we rationele besluiten nemen minder goed zijn werk kan doen en dat het centrum waar onze emoties zitten meer de ruimte krijgt. Als niet tijdig ingegrepen wordt kunnen klachten ontstaan die langdurig van aard zijn, zoals overspanning, burn out en depressie. In deze fase zeggen mensen dan ook vaak dat zij zichzelf, met al die emoties, niet meer herkennen.
Een beetje stress is dus prima, we gaan er scherper van functioneren, langdurig stress is nadelig, we krijgen er klachten van. Het is dus belangrijk om in tijden van stress, tegenwicht te bieden aan die stressvolle ervaringen.
Tips om de stress te verlagen:
- Zorg voor balans:
Zorg voor balans. Neem rust na een zware werkdag, verdeel stress gevende werkzaamheden over de dag door klusjes te doen waar je energie van krijgt, neem voldoende pauzes (en dan niet om te roken, maar bijvoorbeeld voor een praatje met je buur), zorg voor voldoende activiteiten in je leven waar jij blij van wordt. Daarmee geef je je lichaam de ruimte om de stresshormonen af te voeren en te stabiliseren. - Schrap verplichtingen:
Wil je meer rust en plezier in je leven, maak dan korte metten met verplichtingen die 80% van je tijd en energie kosten en je maar 20% plezier op leveren. Het is even door de zure appel heen bijten, maar je zult zien dat je agenda er goed van op zal knappen. Wat een ruimte! - Neem het leven zoals het is:
Stress ontstaat ook doordat we ons verzetten tegen zaken waar we geen invloed op hebben. We doen ons best om al deze dingen onder controle te hebben, te beïnvloeden, maar trekken ondertussen aan een dood paard of zien ons geconfronteerd met zaken die buiten onze invloed om toch gewoon gebeuren. Het is zoals het is, het komt zoals het komt en daar hebben we mee te dealen. Ons boos maken over dat het is zoals het is heeft geen enkele zin. - Maak iedere dag een dankbaarheidslijstje
Sluit iedere dag af met je dankbaarheidslijstje. Wat ging er goed? Waar werd je blij van? Waar ben je dankbaar voor? Je zult merken dat je op deze manier met een glimlach op je gezicht gaat slapen. En ook dat biedt tegenwicht aan de stress die er op die dag zeker ook geweest is. - Beweeg!!!
Bewegen is een geweldige manier om balans te krijgen in je lichaam. En dat hoeft echt niet al te intensief sporten te zijn. Iedere dag na het eten een half uurtje wandelen doet wonderen voor de hoeveelheid stresshormoon in je lijf. Die worden netjes afgevoerd, waardoor je weer met meer ratio naar je leven kunt kijken. Door te wandelen, loop je letterlijk je emoties er uit.
Wilt u niet alleen of zelfs onder begeleiding wandelen? In veel gemeenten zijn er wandelgroepjes. Vraagt u maar eens om u heen. Of mobiliseer een paar buren en spreek af om samen te wandelen.